Ngược dòng thời gian,
Sau khi chiếm được Biên Hòa, Thực dân Pháp tiếp tục xua quân đi đánh chiếm Long
Thành và các nơi khác. Tình hình Nam kỳ hết sức nguy ngập, triều đình Huế đã cử
Lãnh binh Nguyễn Đức Ứng vào Biên Hòa tổ chức lực lượng phòng thủ, ông đã thu
nạp tàn quân, chiêu mộ nghĩa binh ở địa phương, tổ chức tuyến phòng ngự ở lũy
Bà Ký - Sông ký Giang Long Thành. Khoảng 09 giờ sáng ngày 24 tháng 11 năm 1861
tên Đại tá DIEGO chỉ huy quân Pháp
tiến vào Long Thành, quân triều đình và nghĩa quân Long Thành chặn đánh địch
quyết liệt gần ngã ba nhà mát Bà Ký, dưới sự chỉ huy của Lãnh binh Nguyễn Đức
Ứng, quân ta đã chiến đấu vô cùng dũng cảm với quân giặc có lực lượng đông hơn,
cuộc chiến đấu không cân sức kéo dài đến 14 giờ chiều, lúc đó quân giặc được
cánh quân của tên Đại tá LEPERÍT tiếp viện, cuộc chiến đấu ngày càng gay go
quyết liệt và Lãnh Binh Nguyễn Đức Ứng bị trọng thương. Sau 24 giờ quân giặc đã
chiếm được Long Thành, Lãnh binh Nguyễn Đức Ứng được đưa về điều trị, nhân dân và
đồng đội hết lòng cứu chữa nhưng vết thương quá nặng, ông đã mất vào ngày
27/12/1861 ( nhằm ngày 26/11 năm Tân
Dậu ), mặt dù kẻ thù ngăn cấm nhưng
nhân dân và nghĩa quân Long Thành vẫn bí mật mai táng ông cùng 27 Nghĩa binh đã
huy sinh trong trận đánh bảo vệ Long Thành vào một Ngôi mộ chung nay thuộc ấp
Đất Mới, xã Long Phước, huyện Long Thành, Tỉnh Đồng Nai.
Lãnh đạo huyện Long
Thành, xã Long Phước dân hương
Để biết ơn Lãnh binh
Nguyễn Đức Ứng và 27 Nghĩa binh huy sinh anh dũng vì sự nghiệp giải phóng dân
tộc, bà con cô bác và nhân dân xã Long Phước đã chăm sóc tu bổ nhang đèn cho
Lãnh binh Nguyễn Đức Ứng và 27 Nghĩa binh. Đến năm 1994, mộ Lãnh binh Nguyễn
Đức Ứng và 27 nghĩa binh vinh dự được Bộ văn hóa – thông tin xếp hạng di tích
cấp Quốc gia. Năm 2010, khu di tích tiếp tục được UBND huyện Long Thành vận
động hơn 21 tỷ đồng đầu tư xây dựng quy mô khang trang trên diện tích
mở rộng gần 3 hécta bao gồm các hạng mục: Cổng, tường rào, sân nền, nhà bia,
đền thờ, mộ phần ...
Giờ đây quần thể khu di tích Lãnh binh Nguyễn
Đức Ứng cùng 27 nghĩa binh nằm cạnh Quốc lộ 51, trở thành một trong những điểm
về nguồn để giáo dục truyền thống yêu nước cho Đoàn viên, Thanh niên và học
sinh. Tiếp bước truyền thống cha anh và sự huy sinh cao cả của Lãnh binh Nguyễn
Đức Ứng và 27 Nghĩa binh chống Pháp. Quê hương Long Phước tự hào đã có trên 465
thanh niên lên đường tòng quân giết giặc trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp
và chống Mỹ có 137 người huy sinh anh dũng cho sự nghiệp giải phóng quê hương
Đất nước. Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta mãi biết ơn những người con anh hùng
đó. Sự nghiệp của Liệt sĩ đã tô thắm truyền thống Cách mạng của quê hương Long
Phước, di sản vô giá mà các anh, chị để lại: đó là Đất nước Độc lập, Tự do; hòa
bình thống nhất, ai cũng có cơm ăn áo mặc; ai cũng được học hành; đời sống vật
chất và tinh thần của nhân dân từng bước được nâng lên.
Nghi thức cúng Lãnh
binh và 24 nghĩa binh
Kỷ niệm 162 năm ngày
mất của Lãnh binh Nguyễn Đức Ứng và 27 Nghĩa binh chống Pháp năm nay vào thời
điểm Đất nước ta đang diễn ra những sự kiện quan trọng. Đảng bộ, Quân và Dân
Long Phước hết sức phấn khởi tự hào về thành tựu kinh tế, văn hóa - xã hội của
địa phương đã đạt được năm 2023 và nổ lực thi đua bước vào năm mới 2024 đón
xuân Giáp Thìn với khí thế hào hùng, phấn khởi nhằm lập những thành tích cao
đẹp ngay từ tháng đầu, quý đầu. Chào mừng các ngày lễ lớn, ngày lịch sử trọng
đại của Dân tộc. Với niềm phấn khởi và tự hào về truyền thống Anh hùng Cách
mạng của quê hương; Đảng bộ, quân và dân Long Phước quyết tâm thi đua và phát
huy truyền thống thành tích đã đạt được, tiếp tục khơi dậy mạnh mẽ sức mạnh Đại
đoàn kết toàn dân tộc, phấn đấu xây dựng quê hương ngày càng phát triển giàu
đẹp góp phần cùng nhân dân trong huyện, tỉnh và cả nước thực hiện thắng lợi
nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ Quốc Việt Nam Xã Hội Chủ Nghĩa. Đảng
bộ và nhân dân xã Long Phước chung sức, đồng lòng quyết tâm xây dựng nông thôn
mới kiễu mẫu,
Trong
giờ phút thiêng liêng này, Đảng bộ và nhân dân Long Phước nguyện phát huy
truyền thống anh hùng bất khuất của thế hệ cha anh đi trước, nguyện ra sức thi
đua học tập, rèn luyện, lao động sản xuất, phát huy tinh thần trí thức, sáng
tạo, tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, xung kích tình nguyện
xây dựng và bảo vệ tổ quốc, góp phần công sức của mình thực hiện thắng lợi các
mục tiêu phát triển kinh tế- xã hội, xây dựng quê hương Long Phước ngày càng
giàu đẹp văn minh, thân thiện, nghĩa tình.
Tuổi trẻ Long Phước và nhân dân
đến dân hương
Thanh niên Nguyễn Văn
Sĩ PBT Đoàn xã cho biết cứ đến ngày kỷ niệm ngày mất Lãnh binh Nguyễn Đức Ứng
và 27 Nghĩa binh chống Pháp, hành chục thanh niên tình nguyện làm vệ sinh khu
di tích, tổ chức tiếp khách đón các đoàn về dân hương, đó là trách nhiệm của
thế hệ trẻ phải gìn giữ, bảo tồn khu di tích đây là một địa chỉ đỏ cho đoàn
viên thanh thiếu niên học tập lòng yêu nước, truyền thống Cách mạng mà ông cha
ta đã đổi bằng xương máu để giải phóng dân tộc, thống nhất Đất nước.
Ông Nguyễn Quang Thuận
là người dân ở gần khu di tích tâm sự không phải hôm nay mà từ trước đến nay
ngày kỷ niệm của ông không ai bảo ai, hàng chục cụ ông, cụ bà, Phụ nữ, Thanh
niên đều tề tựu về đây mỗi người một việc, chưng chế, quét dọn, lao chùi để cho
ngày kỷ niệm thêm phần trang nghiêm, đây cũng là trách nhiệm của mỗi người dân
tỏa lòng biết ơn Lãnh Binh và 27 nghĩa binh đã anh dũng huy sinh, và cũng có
trách nhiệm tuyên truyền cho thế hệ trẻ về truyền thống cách mạng, công lao của
Lãnh binh và 27 nghĩa binh phải gìn giữ cho muôn đời sau.
Lịch sử Long Thành
Ngàn năm sau vẫn còn rực rở
Người góp công đầu lịch sử vẽ vang
Quân lãnh
binh Nguyễn Đức Ứng
Mạnh như
gió núi mưa ngàn
Trận đánh
pháp đoạn Quán tre bà ký
Vào mùa
đông năm Tân Dậu còn ghi
Máu chảy đầu
rơi bởi những lưỡi gươm
Là vũ khí của
người nông dân áo vải
Làm quân
pháp phải kinh hoàng sợ hải
Lịch sử còn
ghi trận bà ký, Quán tre.
(Trích thơ
Vũ Đức Hội CCB Long Phước)
Tuấn Trúc VHTT xã Long Phước