Đúng như vậy. Nhưng tìm
hiểu sở thích lao động của một người cũng là một hướng tiếp cận tính cách con
người đó, càng cần thiết hơn khi đó là một vĩ nhân.
Cũng như mọi
người, có món ăn Bác Hồ rất thích, nhiều món ăn được, có món không thích. Ví dụ
qua bữa cơm với bà Thanh được kể lại, ta biết cậu Thành từ nhỏ không ăn được
tỏi.
Bác Hồ kiểm tra bữa ăn của cán bộ cơ sở
Nét nổi bật là vị Chủ
tịch nước đầu tiên của chúng ta lại rất thích ăn các món ăn dân dã như mắm, cà
dầm tương, canh chua ăn với rau chuối thái ghém,…
Có lần, trong
kháng chiến chống Pháp, đồng chí Chủ tịch Liên khu IV Lê Viết Lượng có gửi lên
Việt Bắc biếu Bác một lọ cà dầm mắm. Bác rất thích ăn. Ngày đó, Bác vẫn thường
ăn chung với các nhân viên phục vụ của mình. Có bữa bận phải ăn sau, Bác dặn:
- Các cô chú
cứ ăn thịt cá, để phần Bác món cà dầm mắm.
Ở rừng, thỉnh
thoảng vẫn thiếu rau. Bác bảo:
- Ta thiếu
rau nhưng nhiều mít, cô Mai (vợ bác sĩ Chánh) làm món nhút ăn cho đỡ xót ruột.
Chị Mai thú
thực không biết làm. Bác lại bày cho cách làm nhút từ quả mít xanh. Có lẽ trong
các món mang hương vị quê hương, Bác thích nhất món cá bống kho lá gừng. Hôm
nào đồng chí Cần, cấp dưỡng của Bác, làm món ăn đó, Người thường ăn hết, để món
thịt lại.
Có lần Bác
được mời đi nghỉ tại Liên Xô. Bạn cho ăn toàn những món đặc sản vào loại tuyệt
hảo. Bỗng một hôm Bác bảo: “Mình nhớ món cá bống kho lá gừng quá!”. Một chuyện
thật đơn giản, nhưng trong hoàn cảnh đó thực hiện lại không dễ. Nấu ở nhà nghỉ
thì không ổn, hơn nữa bạn lại rất sợ mùi nước mắm. Kho ở sứ quán rồi mang vào,
lại sợ bạn biết sẽ phật ý. Cuối cùng, nhờ sự trổ tài khéo léo của đồng chí Vũ
Kỳ trong việc giới thiệu các món ăn cổ truyền của dân tộc, món cá bống kho lá
gừng đã được thực hiện.
Bác Hồ cùng phái đoàn
Chính phủ thăm Liên Xô (Ảnh chụp năm 1955)
Ở Việt Bắc, hôm nào có
điều kiện ăn tươi, Bác lại bảo: ra gọi cô Cúc (vợ đồng chí Phạm Văn Đồng) và cô
Mai vào trổ tài cho Bác cháu mình thưởng thức. Chị Mai làm món gà rút xương,
thịt băm trộn nấm hương nhồi đùi gà, đem hấp. Chị Cúc làm món bít-tết. Bác khen
ngon, vì làm rất công phu. Bác nhận xét:
- Gia vị đối
với món ăn Việt Nam rất quan trọng. Thiếu gia vị, món ăn sẽ giảm hương vị đi
rất nhiều.
Coi trọng nội
dung, Bác cũng nhắc nhở cần chú ý đến cả hình thức trình bày. Hồi ở Việt Bắc,
có lần đi công tác, buổi trưa, Bác cháu dừng lại bên bờ suối nấu ăn. Bác bảo:
các chú nấu cơm, để Bác rán trứng cho. Bác làm rất thạo. Trứng rán xong mà cơm
chưa chín. Bác lấy que sắt nung trên than hồng rồi đặt lên khoanh trứng thành
những hình quả trám rất đẹp. Anh em cười thán phục. Bác bảo:
- Khi có điều
kiện làm cho ngon hơn, đẹp hơn thì ta cứ làm chứ các chú!
Ngày
16/6/1957, Bác đi thăm Đồng Hới (Quảng Bình). Trong bữa cơm trưa có đủ các món
đặc sản của Đồng Hới: mắm tôm chua, rau muống chẻ, cá thu kho,… Bác cháu vừa ăn
vừa trò chuyện. Bác chỉ tay sang bác sĩ Nhữ Thế Bảo nói đùa:
- Bác sĩ
khuyên mọi người ăn chín, uống sôi, còn bản thân bác sĩ thì lại ăn rau muống
sống hơi nhiều quá đấy!
Mọi người
cười vang. Bữa ăn ngon lành càng thêm vui vẻ.
Sưu
tầm