vào vụ đông xuân nông dân xã Núi Tượng tiến hành xen canh cây
ngô lai trên đất lúa chuyển đổi
Cây bắp lai có thể trồng được quanh năm, trong mùa khô và mùa mưa.Tùy
thời gian sinh trưởng và khả năng chống chịu của giống cũng như cơ cấu cây
trồng khác mà bố trí hợp lý cho từng vùng
Cây bắp lai có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau như đất có thành
phần cơ giới nhẹ, đất phù sa được bồi đắp hàng năm, đất đỏ, đất bạc màu,...
Nhưng thích hợp nhất là đất phù sa được bồi đắp hàng năm, kế đến là đất đỏ. Vì
những loại đất này tơi xốp, nhiều chất dinh dưỡng, lớp đất mặt sâu và có độ ẩm
thích hợp.
Do hệ thống rễ của bắp lai mọc nhiều và ăn
sâu, thường có nhiều rễ chân nom nên đất cần được cày sâu từ 15-20 cm, bừa xới
lại cho cục đất có kích cở 4-5 cm là vừa. Thông thường đối với đất trồng bắp
nên cày bừa 2 lần để cho đất tơi, thoáng, xốp.
Nếu trồng
bắp trong vụ mùa mưa cần phải xẻ rãnh thoát nước hoặc lên liếp cao để chống
úng.
Chú ý khi gieo hạt cần tránh cho bắp
trổ cờ phun râu lúc thời tiết nóng để bắp đậu hạt tốt và cần lưu ý những vấn đề
sau:
- Phải có đủ
nước tưới trong mùa khô.
- Không bị
ngập úng trong mùa mưa
Nhìn chung
các mô hình đã trồng được bắp nù, bắp vàng địa phương trước đây đều có thể
trồng được bắp lai (như luân canh, xen canh với lúa mùa nổi, xen canh với đậu
nành, đậu xanh, củ sắn trên đất chuyên màu,...) Ngoài ra cây bắp lai còn có thể
trồng được trên nền đất ruộng (nhất là ruộng gò) theo từng khu vực liền nhau.
Không nên trồng bắp lai trên vùng đất bị nhiễm phèn nặng, vùng quá khô hạn hay
ngập úng.
Cây bắp thích nghi rất cao đối với đạm, ở bắp
lai không có hiện tượng lốp đổ khi bón nhiều phân như lúa, nhưng tùy loại giống
mà định lượng phân bón cho có hiệu quả nhất. Nhu cầu phân bón cho cây bắp lai
cao nhưng phải bón cân đối đúng lúc, đúng kỹ thuật để phát huy hết tiềm năng về
năng suất.
* Lượng phân
bón cho 1 ha (10.000 m2).
- Urê: 300
kg.
- DAP:
150-200 kg.
- KCl:
100-150 kg.
Đối với vùng
có làm đất thì có thể thay thế phân DAP bằng Supper với liều lượng 450
kg/ha(tương đương với lượng lân có trong 150 kg DAP).
* Cách bón:
- Bón lót:
Bón toàn bộ phân DAP và 1/2 KCl.Có thể bón thêm phân chuồng(nếu có), bón lót
xong lấp đất lại rồi mới tiến hành gieo hạt.
- Bón thúc
lần 1: Vào khoảng 25-30 ngày sau khi gieo, bón 1/2 KCl còn lại và 150 kg Urê.
Kết hợp làm cỏ, xới xáo, vun gốc, nên bón ở hai mép hàng để cây sử dụng dễ dàng,
đồng thời bộ rễ phát triển cân đối. Chú ý khi bón ở giai đoạn này, cây còn nhỏ
nên cẩn thận bón phân xuống rồi lấp đất nhẹ lên, không làm phân dính vào lá,
gây cháy lá.
- Bón thúc lần 2: Vào khoảng 45-50 ngày sau khi gieo, bón
150 kg Urê. Cuốc hốc giữa hai hàng cày sâu 10-15cm để phân vào đó, kết hợp làm
cỏ và vun cao gốc.
Để cây sinh
trưởng phát triển tốt đồng thời phát huy hiệu quả tối đa của phân bón, cứ 5-7
ngày ta pha loãng đạm với nước phân chuồng mục tưới cho bắp. Phải bón đạm, kali
xa gốc 5-7cm, tuyệt đối không được trộn lẫn đạm với kali, bón xong phải lấp đất
không nên bón phân khi đất quá khô hoặc quá ẫm.
Bắp được tưới chủ yếu bằng biện pháp tưới phun. Tưới ướt đều toàn ruộng
một ngày sau khi gieo hạt để cung cấp đủ độ ầm cho hạt nẩy mầm. Luân phiên tưới
nước để đảm bảo trong suốt chu kỳ sống của cây trồng, ẩm độ trong đất luôn cao
hơn điểm héo và thấp hơn mức thủy dung ngoài đồng do cây bắp lai rất cần nước
nhưng không chịu được ngập úng. Tùy theo điều kiện đất đai và thời tiết mà cung
cấp nước thích hợp. Nhất là trong giai đoạn trổ cờ, phun râu và kết trái (giai đoạn
45-75 ngày sau khi gieo). Cây bắp có thể được tưới tràn nhưng phải thoát nước
ngay sau đó nhằm đảm bảo đủ độ ẩm trong đất.
Phun đều trên mặt ruộng
thuốc diệt cỏ Dual với liều lượng 1-1,2 lít/ha hai ngày sau khi gieo hạt lúc
đất còn ẩm (một ngày sau khi tưới nước lần đầu). Kết hợp làm cỏ vun gốc vào
giai đoạn 15 và 30 ngày sau khi gieo. - Sau
khi gieo 5 ngày tiến hành kiểm tra đông ruộng để dậm lại những chỗ không mọc để
đảm bảo đủ ố cây, đảm bảo năng suất.
- Khi bắp
mọc đều khoảng 3 lá thì kiểm tra tỉa lá ở những bụi mọc quá dày, tỉa định kỳ
(lần 2) khi cây được 4-5 lá. Nếu tỉa định kỳ muộn sẽ ảnh hưởng đến năng suất.
Phát hiện
kịp thời thì việc phòng trừ mới có hiệu quả nên áp dụng biện pháp phòng trừ tổn
hợp bằng cách vệ sinh đồng ruộng, đốt cháy các tàn dư thực vật của vụ trước để
diệt các trứng sâu trước khi gieo. Ở mỗi thời kỳ khác nhau có các loại sâu khác
nhau, trong đó có một số loài sâu hại gây ảnh hưởng đến quá trình phát triển của
cây bắp như: Sâu đục thân, sâu ăn trái và sâu ăn tạp. Dùng Padan 4H hay Basudin
10H, Bam 5H hoặc các loại thuốc hột khác để phòng ngừa sâu đục thân và sâu đục
trái, bằng cách bỏ một nhúm nhỏ thuốc (khoảng 3-4 hột) vào họng cây bắp 20 và
40 ngày sau khi gieo.
Đối với giống dài ngày trồng với khoảng
cách 80 cm x 25 cm, tương ứng với mật độ 50.000 cây/ha (trồng 1 cây/1 lỗ).
- Đối với
giống ngắn ngày, thấp cây nên trồng dày với khoảng cách 75 cm x 25 cm
(1cây/1lỗ) ứng với mật độ 53.300 cây/ha.
Chú ý: Vụ đông xuân và thu đông nên trồng dày
hơn vụ hè thu.
* Lượng giống cần 12-17 kg/ha tùy theo từng giống.
Mỗi lỗ gieo 1 hạt, tỉa với độ sâu 3-5cm, lấp hạt bằng tro trấu có trộn thuốc
Basudin 10H, Bam 5H liều lượng 8-10 kg/ha để ngừa côn trùng cắn phá.
Các bệnh quan trọng trên cây bắp là bệnh đốm lá nhỏ, bệnh đốm lá lớn và bệnh
khô vằn. Do đó để phòng các bệnh này ta nên xử lý hạt giống bằng Rovral. Phun
trị bằng cách dùng Validacin 3DD, Monceren, Bavistin hoặc Anvil 5S.
Xác định thời điểm thu hoạch bắp bằng việc
quan sát hạt bắp ở đầu trái và cuối trái. Khi lá bao trái đã khô, hạt cứng, lãy
thử hạt,nếu ở chân các hạt này có lớp màu đen là bắp đủ chín sẵn sàng để thu
hoạch. Nên chặt đọt phơi trái ngoài đồng 5-7 ngày trước khi thu hoạch. Sau đó
lột vỏ phơi trái vài nắng (ẩm độ còn khoảng 20-24%) để khi thu hoạch tách hạt
giảm tỉ lệ nứt bể. Nếu để tồn trữ nên phơi hạt còn độ ẩm 14-15%. Thân lá cây
bắp sau khi thu hoạch nên cày vùi tại ruộng nhằm giúp cải tạo đất và cung cấp
dinh dưỡng cho vụ sau.
* Chú ý:
Giống bắp
lai chỉ sử dụng 1 lần, nếu để giống trồng lại thì năng suất giảm. Hãy mua giống
cho mỗi vụ sản xuất.
* Tiêu chuẩn thu mua:
- Ẩm độ 15%
.
- Tạp chất
1%.
- Hạt nứt bể
4-6%, không bị sâu mọt, ẩm mốc.
trên đây là Kỹ
thuật trồng bắp lai mà nông dân có thể tham khảo để thu hoạch đạt chất
lượng tốt, năng suất cao.
Điểm thông tin KHCN xã Núi Tượng