​

Tại buổi tập huấn, Trưởng Trạm Khuyến nông Long Khánh đã phổ biến những kiến thức, nâng cao nghiệp vụ trong việc ghép cải tạo trên cây xoài như: cây xoài có đặc tính thích nghi với khí hậu vùng nhiệt đới, dễ trồng không kén đất, lại có thể chịu được môi trường nắng nóng, khô hạn, ra hoa kết trái tốt trong điều kiện khô hạn kéo dài từ 2 đến 4 tháng. Tuy nhiên, khi trồng lâu năm có thể xảy ra hiện thượng thoái hóa hoặc các giống địa phương không còn hợp với thị trường, khi đó việc áp dụng thay thế các giống cũ bằng các giống mới có thể khắc phục những hạn chế trên. Những vùng xoài thường được cải tạo ghép là những vùng xoài giống địa phương năng suất thấp, chất lượng trái không cao, mẫu mã không đẹp, hoặc những vùng xoài sinh trưởng khỏe nhưng ít trái và trái không ngon, thời gian ra trái không tập trung, cây bị khuyết tán, khó có khả năng phục hồi lại hệ cành thì có thể tiến hành ghép cải tạo. Ghép cải tạo bằng các giống xoài mới sẽ đem lại năng suất cao hơn, chất lượng tốt và đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng.

Đồng thời, ghép cải tạo trên cây xoài có thể tận dụng được ưu điểm của cây gốc ghép và cây lấy cành ghép, rút ngắn thời gian ra trái xuống còn 01 đến 02 năm kể từ khi ghép. Do bộ phận được quan tâm nhất của cây gốc ghép là hệ rễ, vì vậy với những trường hợp cây có bộ rễ bị dị dạng, bị bệnh thì bà con không nên áp dụng giải pháp cải tạo mà phải đào bỏ, xử lý đất và trồng lại. Khi tiến hành thao tác cắt cành nên tiến hành nhanh, gọn, lẹ, tránh thoát hơi nước, sau khi cắt đủ cành ghép cần bảo quản cành trong khăn ẩm, sau đó mới đưa về khu vườn ươm và tiến hành ghép luôn trong ngày không nên để cành ghép đến ngày hôm sau.

So với nhân giống xoài bằng phương pháp ghép thì ghép cải tạo có sự khác biệt, thông thường cây xoài có 02 vụ ghép trong năm, vụ thu từ tháng 7 đến tháng 9 (dương lịch), vụ xuân từ tháng 2 đến tháng 4 (dương lịch). Thao tác ghép cây có thể được tiến hành ngay tại luống ươm cây làm gốc ghép, nên ghép vào những ngày râm mát và không có mưa. Khi ghép cần chuẩn bị dụng cụ kéo cắt cành, dao ghép, dây ni lon, chuẩn bị cắt đoạn thành 50cm, khi tiến hành xử lý gốc ghép bà con phải cắt bỏ những cành kẹ nhỏ, cưa bỏ cành già để làm trẻ hóa cây.

Bên cạnh, chăm sóc xoài sau khi ghép được chia làm 02 giai đoạn, khi mới bật chồi và khi chồi trưởng thành, thời gian này cần phun thuốc chống kiến, vì do đặc tính sinh lý mà cây có thể tiết ra nhiều đường, làm kiến đến ăn gây rách nilon, thoát hơi nước của cành ghép. Khi tiến hành ghép được 05 đến 10 ngày thì chỗ ghép sẽ bật chồi, nếu trong giai đoạn này đất trồng bị khô hạn thì nên tưới cho cây đủ độ ẩm từ 70 đến 75%. Khi cây đã ra chồi bà con cũng cần chú ý bỏ những chồi mọc ra từ gốc ghép, vì chồi ở gốc ghép thường sinh trưởng rất tốt lấn áp chồi ở phía trên cành ghép.  Khoảng 20 ngày kể từ khi bật ra khỏi ni lon cuống,  chồi sẽ phát triển thành chồi trưởng thành, trong suốt quá trình chăm sóc cây cần chú ý quan sát và tỉa sạch chồi mọc ra từ gốc ghép, nên bón phân định kỳ để cây sinh trưởng tốt, nếu cây có biểu hiện bị bệnh thì nên phun thuốc ngay từ đầu, chú ý nên sử dụng những loại thuốc được cho phép.

Cây xoài là cây ra hoa, đậu trái ở đầu cành chính vì vậy khi tiến hành ghép cành phải chú ý tạo tán tròn đều để cây nhận ánh sáng từ mọi phía, giúp cho cây ra hoa đậu trái dễ dàng, khi ghép cải tạo vườn xoài vì bộ gốc rễ cây vẫn giữ nguyên nên khả năng hút chất dinh dưỡng cao, cây có sức sống tốt. Khi ghép khoảng 02 năm là có thể thu hoạch, xoài ghép vẫn gặp khó khăn trong phòng trừ sâu bệnh hại, khi ghép sẽ làm kích thích những mầm gốc phát triển, để hạn chế những nhược điểm này bà con nên tỉa mầm ở gốc cây, theo dõi diễn biến sâu bệnh và áp dụng các biện pháp phòng ngừa sâu bệnh định kỳ.

Buổi tập huấn cũng là cơ hội để hội viên, nông dân trao đổi, học hỏi những kinh nghiệm, kỹ thuật trong việc ghép cải tạo trên cây vườn xoài để mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần nâng cao thu nhập bền vững cho người nông dân.

Điểm TT.KHCN