​* Giữ giống đặc sản địa phương

Ông Trung kể: “Những năm 1980, tôi từng  biết đến chôm chôm ở miền Tây. Lúc mới tôi trồng ít cây, dần dần, tôi  đầu tư mở rộng được 3 vườn chôm chôm, sau trồng thêm chôm chôm nhãn, đến nay lại có thêm chôm chôm Thái. Khu vực vùng đất trồng nhiều chôm chôm có lẽ giờ này là ở xã Sông Nhạn, Xuân Quế, Bảo Bình, vì đất thích hợp. Trước đây là những vùng trồng cà phê, sầu riêng…"

Ông Bé chia sẻ: “Cây chôm chôm đặc sản này rất khó chăm, khó chiều, chỉ cần bón phân dư là trái nứt vỏ. Chôm chôm nhãn không chỉ ngọt ngon mà còn có mùi thơm nên bị chim chóc ăn nhiều...”. Chính vì vậy, hiện nay nhiều người đang bỏ dần giống đặc sản địa phương này để chuyển sang cây trồng khác vì chăm sóc quá vất vả…

* Những người ươm mầm chôm chôm vùng đất Sông Nhạn

Tuy là “tay ngang” trở thành nông dân nhưng ông Trung, ông Dương và nhiều bà con khác ở vùng đất Sông Nhạn luôn đầu tư tới nơi tới chốn cho vườn trái cây. Theo người dân ở đây, từ mười mấy năm trước bà con nông dân, đặc biệt là khu người Hoa , đã sẵn sàng theo học các lớp tập huấn kỹ thuật do Trung tâm Dạy nghề phối hợp với Trung tâm VHTT- HTCĐ xã mở để từ đó đưa  kỹ thuật và các loại phân, thuốc để xử lý tình trạng thối trái, chăm cho trái đẹp.

Ông Trung cũng là người từng mày mò tìm hiểu kỹ thuật, lắp hệ thống tưới để xử lý cho chôm chôm ra trái sớm. Nhưng rồi ông bỏ hết, để vườn cây phát triển thuận theo tự nhiên vì “cây, trái đúng mùa thì mới cho mẫu mã và chất lượng ngon nhất”. Ông cũng sẵn sàng thuê nhân công cắt cỏ vì không muốn sử dụng thuốc diệt cỏ làm hại cho cây, chủ yếu bón phân chuồng để giữ sức cây bền.

Ông mất vài năm tìm tòi ra kỹ thuật phun sương cho trái chôm chôm ngay sau khi thu hoạch để ướp lạnh một cách tự nhiên và giữ cho trái tươi ngon lâu nhất. Ông trả công hái, công đóng hàng cao hơn để yêu cầu họ nhẹ tay, không làm giập, làm hư hao cây trái trong vườn.Ông chăm chút, nâng niu vườn cây của mình từng chút và cuộc sống đã gắn liền với cây chôm chôm.

*Thương hiệu trái Chôm Chôm Sông Nhạn - Cẩm Mỹ

Qua nhiều năm, thương hiệu trái chôm chôm Sông Nhạn tạo được mối liên kết bền vững giữa người nông dân và hợp tác xã vừa là tổ chức đại diện của nông dân, phối hợp với các doanh nghiệp, ngân hàng hỗ trợ cung ứng vật tư đầu, vay vốn cho người dân tổ chức sản xuất, vừa đóng vai trò doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm; Từ đó làm cho các hộ trồng chôm chôm trong vùng Dự án  giảm được áp lực lo lắng từ đầu vào như  phân bón, thuốc bảo vệ thực vật lẫn đầu ra, không còn bị thương lái chèn ép giá, làm tăng thu nhập cho người nông dân.

*Những lợi ích từ trái Chôm Chôm

Ngoài phát triển kinh tế, chôm chôm còn mang lại những lợi ích có thể được ăn tươi hoặc đóng hộp. Quả cây là một thành phần chính trong món salad trái cây, nước ép và thạch. Hạt chôm chôm rang và chiên được dùng như một món đồ ăn vặt. Dầu hạt chôm chôm được sử dụng làm dầu ăn. Trong khi đó, bạn có thể sử dụng lá chôm chôm đun làm nước gội đầu sẽ giúp tóc óng mượt hơn.

*Đầu ra cho trái Chôm Chôm Sông Nhạn - Cẩm Mỹ

Để chôm chôm có đầu ra ổn định nhờ thường xuyên theo dõi gắn với việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào quá trình chăm sóc, cộng với thời tiết khá thuận lợi nên các vườn chôm chôm xã Sông Nhạn năm nay cho đậu tỷ lệ quả cao, quả to và ngọt. Đặc biệt với những hộ dân trồng chôm chôm Thái có giá cao hơn so với chôm chôm thường và có nhu cầu tiêu thụ thị trường lớn.

*Những Chính sách, bảo vệ quyền lợi cho nông dân sản xuất chôm chôm

Để người nông dân duy trì và giữ vững nghề trồng chôm chôm, người nông dân được THT và doanh nghiệp liên kết đảm bảo đầu ra, tham dự các khóa tập huấn và tư vấn kỹ thuật, mua vật tư cây giống, phân bón, thuốc BVTV với giá ưu đãi. Kết quả là người nông dân sẽ được tăng năng suất, nâng cao thu nhập và cải thiện cuộc sống. Được thông tin giá mua một cách công khai minh bạch, cập nhật thông tin giá cả liên tục thông qua Hợp tác xã. Tổ hợp tác cây chôm chôm- sầu riêng Sông Nhạn sẽ là mô hình điển hình về sự tương trợ, giúp nhau cùng vượt khó, giảm nghèo và nâng cao đời sống vật chất cho người nông dân.