Khi phát xít Nhật đầu hàng đồng minh không điều kiện, Tháng 8-1945, Hội nghị đại biểu toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào (Tuyên Quang) khẳng định: “Cơ hội rất tốt cho ta giành độc lập đã tới” và quyết định phát động toàn dân khởi nghĩa giành chính quyền từ tay phát xít Nhật và tay sai trước khi quân Đồng minh vào Đông Dương; đề ra ba nguyên tắc bảo đảm tổng khởi nghĩa thắng lợi, đó là: Tập trung, thống nhất, kịp thời. 23 giờ ngày 13-8-1945, Ủy ban Khởi nghĩa ra Quân lệnh số 1 hiệu triệu toàn dân tổng khởi nghĩa. Ngày 16-8-1945, Đại hội Quốc dân họp tại Tân Trào thông qua “10 chính sách lớn của Việt Minh”; thông qua “Lệnh tổng khởi nghĩa”; quy định quốc kỳ, quốc ca; thành lập Ủy ban Dân tộc giải phóng Trung ương, tức Chính phủ Lâm thời do đồng chí Hồ Chí Minh làm Chủ tịch. Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư kêu gọi nhân dân cả nước tổng khởi nghĩa, trong đó chỉ rõ: “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân cả nước đồng loạt vùng dậy, tiến hành tổng khởi nghĩa, giành chính quyền.
Cuộc mít tinh tại quảng trường Nhà hát Lớn ngày 19/8/1945 (Ảnh tư liệu)
Ngày 19/8, Hà Nội khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi đã có ảnh hưởng quyết định, cổ vũ, thúc đẩy không khí sôi sục cách mạng trong toàn quốc. Những ngày tiếp đó cho đến 25/8/1945, nhân dân các xã trong huyện đều lần lượt nổi dậy lật đổ chính quyền thực dân phong kiến, lập chính quyền nhân dân cách mạng lâm thời.
78 năm đã trôi qua, song thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng 8/1945, lập nên nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ngày 2/9/1945 là mốc son chói lọi, là bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử đấu tranh, giải phóng dân tộc./.
Tin ảnh: Hồng Minh