Một số người cho rằng môi trường suy thoái là do hành vi và thái độ ứng xử của con người trái với luân thường đạo lí. Vì thế, để bảo vệ tốt môi trường cần không ngừng nâng cao nhận thức về môi trường,thường xuyên giáo dục đạo đức môi trường cho toàn thể cộng đồng bằng nhiều hình thức khác nhau. Đó cũng là mối quan tâm hàng đầu của bất cứ một xã hội văn minh nào. Tuy nhiên, nâng cao ý thức trách nhiệm, giáo dục đạo đức môi trường là việc làm thường xuyên và lâu dài nhằm cải tạo, xây dựng mới đạo đức, tác phong và lối sống thân thiện với môi trường.

Trên quan điểm môi trường người ta quan tâm đến sự công bằng trong phân phối các nguồn tài nguyên không chỉ giữa những người đang sống hiện nay mà còn giữa họ và các thế hệ tương lai chưa chào đời. Ví dụ: việc khai thác quá mức các nguồn tài nguyên không thể tái tạo như nhiên liệu và các khoáng sản hay các nguồn tài nguyên có thể tái tạo như thủy hải sản, lâm sản... hôm nay sẽ làm giảm trữ lượng khoáng sản để lại cho các thế hệ tương lai. Như thế câu hỏi đặt ra là có công bằng không? Có đúng không, nếu chúng ta hủy hoại phần lớn các tài nguyên thiên nhiên để hưởng các lợi ích trong hiện tại và chuyển phí tổn cho thế hệ tương lai chưa ra đời?

Tài nguyên bị khai hoang

Có nhiều quan điểm khác nhau về vấn đề này, tuy nhiên tất cả đều có 3 điểm chung sau đây:

1. Các hệ thống kinh tế cần phải được thiết kế sao cho không nên chỉ nhằm thỏa mãn các ước muốn vô hạn của “con người kinh tế thuần lí”, con người ích kỷ tham lam của nền kinh tế thị trường mà còn phải đáp ứng nhu cầu của cộng đồng nhiều hơn.

2. Một nền kinh tế xanh là một nền kinh tế có khả năng tự tái tạo trên một cơ sở bền vững.

3. Một nền kinh tế xanh, qua thời gian phải tiến hành theo cách thức thế nào để tránh gây tổn hại cho môi trường, nghĩa là tài nguyên phải được sử dụng sao cho hiệu quả hơn và ít gây ô nhiễm môi trường hơn. Muốn vậy thì hoặc là giữ cố định quy mô nền kinh tế, dân số

hoặc là giảm quy mô đó.

Trên giác độ kinh tế thì người ta gây ô nhiễm môi trường vì đó là phương cách rẻ tiền nhất để thanh toán chất thải. Do đó, các cơ quan quản lý phải nghiên cứu và thiết kế quy trình khuyến khích các hoạt động có hiệu quả để định hướng cho các quyết định đúng đắn, tránh ô nhiễm môi trường.

Có ý kiến cho rằng người ta gây ô nhiễm môi trường vì động cơ lợi nhuận. Do đó, để giảm ô nhiễm môi trường cần giảm động cơ lợi nhuận. Điều này đúng nhưng chưa đủ vì không chỉ các doanh nghiệp

gây ô nhiễm môi trường mà người tiêu dùng cũng gây ô nhiễm qua hành vi đổ rác xuống cống, rãnh ,ao, hồ…. hoặc sử dụng các phương tiện giao thông cũ kỹ xả nhiều khói… Các doanh nghiệp nhà nước khi sản xuất các hàng hóa công cộng có thể gây ô nhiễm mà không vì

động cơ lợi nhuận.

Hậu quả ô nhiễm môi trường diễn ra trên nhiều cấp độ địa phương, vùng, khu vực, toàn cầu.

Ở cấp độ địa phương: ô nhiễm nước, không khí làm ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.

Ở cấp độ vùng: mưa axít ô nhiễm không khí, cây cỏ, đất, nước, tài sản…

Ở cấp độ toàn cầu: trái đất nóng lên, hiệu ứng nhà kính, thay đổi khí hậu làm nước biển dâng cao, bão tố, lụt lội, hạn hán…

Khuyến khích kinh tế có một vai trò quan trọng trong hoạt động của một hệ thống kinh tế, nó không chỉ có tác động hướng dẫn hành vi, cách ứng xử sao cho người ta có thể thu nhiều của cải vật chất mà

còn có những khuyến khích phi vật chất hướng dẫn người ta thay đổi hành vi, thái độ kinh tế. Ví dụ: lòng tự trọng, sự mong muốn có một cảnh quan môi trường sạch đẹp, hay ước muốn tạo một gương tốt cho mọi người noi theo…

Tin ảnh: Hồng Minh