​Nông dân đang bị “bủa vây” bởi tứ bề khó khăn vì rơi vào cảnh phải vay vốn đầu tư rồi gồng mình gánh lỗ vì nông sản rớt giá, đầu ra ùn ứ.

* Chi phí sản xuất tăng cao

Từ năm 2020 đến nay, chi phí đầu vào trong sản xuất nông nghiệp dần “leo thang” do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19. Đến nay, thức ăn chăn nuôi liên tục điều chỉnh cả chục lần đều theo chiều hướng tăng. Các mặt hàng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật… cũng đồng loạt tăng cao, có sản phẩm tăng gấp đôi so với năm trước. Cơn bão giá này không chỉ ảnh hưởng đến lợi nhuận của nông dân mà bắt đầu bào mòn nguồn lực đầu tư vào sản xuất của nông dân.

Suốt 5 năm đổ vốn đầu tư, năm nay vườn sầu riêng của ông Nguyễn Thanh Bình (nông dân ở xã Xuân Quế, H.Cẩm Mỹ) mới chính thức cho thu hoạch. Năm ngoái, vườn mới chỉ có trái bói nên tiền bán sầu riêng chỉ đủ cho nhà vườn trang trải chi phí đầu vào.

Ông Bình cho biết, chi phí nặng nhất của nhà vườn chủ yếu là tiền phân, thuốc. Theo đó, mỗi khi giá phân, thuốc “leo thang” là nông dân đứng ngồi không yên. Ông Bình so sánh: “1 bao phân NPK năm ngoái chỉ hơn 700 ngàn đồng thì năm nay tăng lên gần 1,2 triệu đồng, mức tăng của các loại phân, thuốc hóa học khác cũng cao tương tự. Dự tính chi phí đầu tư cho sản xuất vụ này tăng gần gấp đôi so với mọi năm. Chưa năm nào nông dân chúng tôi lại hồi hộp lo đầu tư thua lỗ như năm nay”.

Cùng nỗi lo, ông Nguyễn Thanh Hải, nông dân trồng rau tại cánh đồng Tân Yên (xã Gia Tân 3, H.Thống Nhất) lo lắng, những đợt giãn cách do dịch bệnh Covid-19, nhà vườn đổ bỏ hàng tấn rau các loại vì không có thương lái thu mua. Thời gian gần đây, chi phí phân, thuốc không ngừng leo thang đã ăn hết đồng lời của nông dân do rau là cây ngắn ngày nên mỗi tháng người trồng phải bón nhiều đợt phân. Hiện sâu bệnh trên rau cũng nhiều nên chi phí thuốc phòng, chống sâu bệnh cũng không ít. Chi phí phân, thuốc tăng rất cao trong khi giá rau quá bấp bênh và thường bán ra với mức thấp vì thị trường tiêu thụ chậm.

* Đối mặt bài toán thua lỗ

Chi phí đầu vào tăng cao, thị trường tiêu thụ lại bấp bênh khiến nông dân, người chăn nuôi luôn đối mặt với nguy cơ không thu hồi được vốn đầu tư.

Trong khi đó, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, thị trường tiêu thụ các sản phẩm chăn nuôi chậm hơn nhiều so với mọi năm nên giá bán ra thường ổn định ở mức thấp. Suốt nhiều tháng nay, người chăn nuôi đang “gồng mình” gánh lỗ. Trong thực tế, hàng loạt hộ chăn nuôi nhỏ lẻ đã bỏ nghề. Với dự báo, giá thức ăn chăn nuôi và nhiều chi phí khác chưa dừng leo thang trong thời gian tới, sẽ có thêm nhiều trại “treo” chuồng vì càng nuôi càng lỗ.

Cùng nỗi lo, Giám đốc HTX Xoài Suối Lớn (xã Xuân Hưng, H.Xuân Lộc) Nguyễn Thế Bảo chia sẻ, hiện giá xoài Đài Loan xuất khẩu bán tại vườn chỉ còn khoảng 2-3 ngàn đồng/kg mà nhiều nhà vườn vẫn không tìm được thương lái tiêu thụ.

Với giá bán này, nông dân trồng xoài đang lỗ nặng vì chi phí phân, thuốc tăng cao khiến giá thành sản xuất 1kg xoài đội lên rất nhiều so với những năm trước đó. Nhiều nông dân đã phải thế chấp sổ đỏ vay vốn đầu tư vì 2 năm liên tiếp, giá xoài luôn đứng ở mức thấp do xuất khẩu gặp khó khăn. “Nông dân trồng xoài chưa kịp ứng phó với vụ sản xuất thua lỗ năm ngoái thì gánh ngay cơn bão tăng giá phân, thuốc nên nhiều hộ không còn mặn mà chăm chút cho cây trồng. Nỗi lo khó khăn còn kéo dài ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất trong vụ sau, cây trồng có nguy cơ mất mùa vì thiếu vốn đầu tư hoàn toàn có thể xảy ra” - ông Bảo nói.