Một hôm tàu đậu
lại ở Tê -nê-ríp(1) lúc hoàng hôn. Biển lặng sóng, hòn đảo giống
như một cái chụp đèn khổng lồ đặt trên biển. Phía trên xanh xanh, phía dưới
lóng lánh trăm nghìn hào quang. Anh Ba ngây người trước cảnh đẹp huyền ảo và nhắc
đi nhắc lại với người đứng kề bên:"Chao đẹp quá, hùng vĩ quá!"
Tới Đa Ca (2), biển nổi sóng dữ, tàu không thể
vào bờ, cũng không thể thả ca nô xuống. Để liên lạc với tàu, bọn Pháp trên bờ bắt
người da đen phải bơi ra tàu. Một, hai, ba, bốn người da đen nhày xuống nước.
Người nọ kế tiếp người kia bị sóng cuốn đi. Cảnh tượng đó làm anh Ba hết sức
xúc động và anh khóc. Anh nói với một người bạn:
- Những người
Pháp ở Pháp phần nhiều là tốt. Nhưng những người Pháp thực dân. Nhưng những người
Pháp thực dân, nhất là bọn thực dân ở các thuộc địa thì ở đâu cũng rất hung ác
và vô nhân đạo. Ở ta, chính mắt tôi đã trông thấy cảnh tượng như thế này ở bờ
biển Phan Rang. Bọn Pháp cười sặc sụa trong khi đồng bào ta chết đuối vì quyền
lời ích kỷ của chúng. Đối với bọn thực dân, tính mạng của người thực dân thuộc
địa, da vàng hay da đen, không đáng một xu.
Hơn 10 năm
sau, trong một bài báo viết về hành động anh hùng của thủy thủ người da đen Hô
- xê và cuộc đấu tranh bảo vệ Hô - xe của công dân các màu da. Bác đã ruét ra kết
luận: "Dù màu da có khác nhau, trên đời này chỉ có hai giống người: giống
người đi bóc lột và giống người bị bóc lột. Mà cũng chỉ có một mối tình anh em
chân thật mà thôi: tình anh em vô sản!"
Tê -nê-ríp(1) nằm
trong quần đảo ca-na (thuộc Tây Ban Nha) ở phía tây nam nước Ma-rốc và phía tây
Xa-ha-ra.
Đa Ca (2) là
thủ đô của nước Xê-nê-gan, một thành phố cảng lớn bên bờ Đại Tây Dương phía tây
châu Phi
Sưu tầm
Theo sách Chuyện kể về Bác Hồ, NXB Giáo dục Việt
Nam